Okumak hayattaki en büyük zevklerden biridir lakin bazen istemeden çocuklarımızı okumaktan vazgeçirebiliriz. Bu yüzden çocuklar gittikçe daha az okuyor. Zevk için kitap okuyan çocukların sayısında değerli bir düşüş var.
Okumayı sevmeyen çocukların, bir kıssanın büyüsünde kaybolmanın ya da bir husus hakkında yeni bir şeyler öğrenmenin sevincini yaşayamadığını belirten Muharrir Turgut Tunç, çocukların okuma tutkusunu kaybetmesine neden olan en yaygın kusurlar ve tahlil yolları hakkında şu bilgileri verdi:
ÇOCUĞUNUZ ANAOKULUNDA OKUMAYA BAŞLAMAK ZORUNDA DEĞİL
Yeni yürümeye başlayan çocuğunuza yahut okul öncesi çocuğunuza okumayı öğretebileceğinizi vaat eden çok sayıda kaynak var, lakin bilimsel gerçek şu ki, çocuklar nadiren altı yaşından evvel okumaya hazırdır. Erken okumayı öğrenecek çocuklar var lakin bu sizin çocuğunuz olmayabilir.
Bir çocuğu hazır olmadan okumaya zorlamak, okumaktan nefret etmesine neden olabilir.
Çocuğunuz altı yaşından küçükse ve ağlıyorsa, sonlanıyorsa, okumaktan kaçınmak için her şeyi yapıyorsa, artık geri adım atma vaktidir.
Lütfen okumaya hazır olması için daha fazla vakte gereksinimi olan bir çocuğu zorlamayın.
OKUMAYI BİR CEZA OLARAK KULLANMAK
Disiplin ve ceza ortasındaki temel fark, disiplinin çocuklara yeni bir davranış öğretmesi, ceza ise çocuklara kaygı kullanarak yeni bir davranış öğretmesidir. Çocuklarınız yaramazlık yaptığında onlara kitap okuma cezası verirseniz kitap okumaktan nefret ederler.
OKUDUĞU İÇİN ABARTILI ÖDÜL VERMEK
Okumaya teşvik için abartılı mükafatlar vermek, çocuğun uzun vadeli okuma motivasyonunda azalmaya yol açar. Çocuk, ödül tükendiğinde kitabı bir kenara bırakır. Okumak nasıl bir ceza olmamalıysa, abartılı bir biçimde ödüllendirilmemeli.
OKUMAYI BİR BEDEL HALİNE GETİRMEK
“20 dakika okursan tabletle / telefonla oynayabilirsin” diyerek okumayı cümbüşün ön şartı haline getirirseniz, çocuğunuza okumanın “oynamadan” evvel yapılması gereken “iş” olduğu iletisini verirsiniz.
İSTEDİĞİ KİTABI OKUMASINA MÜSAADE VERMEMEK
Çocuklar kendi seçtikleri kitapları okumak ister. Çocuklarınızı, istediği kitapları okumak yerine, onları aydınlatacağına ve eğiteceğine inandığınız kitapları okumaya zorlamak kitaplardan nefret etmesine yol açabilir. Ömür uzunluğu okuma sevgisini teşvik etmek için çocuğunuzun okumak istediği kitabı seçmesine müsaade verin. Birtakım çocuklar kurgusal olmayan kitapları tercih eder. Kimileri yalnızca fantezi romanları sever. Çocuğunuza bir kitabın onun okuma düzeyinde uygun olmadığını da söylemeyin.
KİTAPLARI ÇOCUKLARIN ERİŞEMEYECEĞİ YERE KOYMAK
Kitaplar, raflardan çocuklara bakmalı ve adeta onlara seslenmeli. Kitaplar bir çocuğun erişemeyeceği bir yükseklikte tutulduğunda, çocuk kitabı indirmek için yardım istemez. Çocuklar, etraflarındaki kitapları ne kadar çok görürlerse o kadar çok okuyacaklar ve okumaya aşık olacaklardır.
SİZ OKUMUYORSANIZ ONLARA NEDEN BASKI YAPIYORSUNUZ?
Okumanın çocuklara mahsus bir zevk olmadığı bildirisini iletin. Çocuklarınız her hareketinizi izliyor. Ayrıyeten sizi kopyalarlar. Bu yüzden sizi sistemli olarak okurken görmeleri gerekiyor. Kitapları günlük rutininize entegre edin. Böylelikle kitap okuma hareketi, yalnızca çocukların yaptığı bir şey değil, tıpkı vakitte yetişkinlerin de bir uğraşı ve ailenizin sevilen bir modülü olur.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
