Böbrek taşı görülme sıklığı dünyanın farklı bölgelerinde farklı istatistiklerle seyreden bir sorun. Bilhassa ülkemiz üzere sıcak iklime sahip ülkelerde daha fazla rastlanıyor. Kişinin hayat kalitesi üzerinde önemli olumsuz tesirleri olan bu sorun yaygın olmakla birlikte hala yanlışsız zannedilen birçok bilgiyle yaşanıyor. Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. İlter Alkan, böbrek taşı jenerasyonunda yer alan ülkemizde böbrek taşı görülme sıklığının yaklaşık 15 olduğunu ve bu oranının Amerika’daki görülme sıklığından (10) daha fazla olduğunu belirtti. Toplumdaki birçok insanın bu sıkıntıyla uğraş ettiğini hatırlatarak yanlış bilgileri doğrularıyla güncelledi.
“BÖBREKLERİNDE KALSİYUM TAŞI OLANLAR SÜT VE PEYNİR ÜZERE SÜT ESERLERİNİ KISITLAMALI!”
DOĞRUSU: Bu hususun böbrek taşı tahlilinde kalsiyum taşı tespit edilen birçok hasta tarafından yanlış bilinen bir bilgi olduğuna dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. İlter Alkan şu bilgileri verdi:
“Diyetimizle aldığımız kalsiyum gerçekte bizi böbrek taşlarından korumaktadır. Diyetteki kalsiyum ölçüsünü çok kısıtlamak (günde 400 mg dan az) bağırsaklarda kalsiyumun oksalat ile bağlanmasını azaltacağından kalsiyum oksalat taşı oluşma riskini artırır. Bu nedenle kalsiyum kısıtlamasına gidilmesi yanlıştır, günlük kalsiyum alımı olağan hatta biraz yüksek olmalıdır (günlük 1000-1200 mg).”
“BÖBREK TAŞLARINI ÖNLEMEK İÇİN YALNIZCA SU İÇİLMELİDİR.”
DOĞRUSU: Günlük sıvı alım ölçüsünün taş oluşumunun engellenmesi için en değerli faktörlerden biri olduğunu hatırlatan Doç. Dr. İlter Alkan fakat böbrek taşlarını önlemek için yalnızca su içilmesi gerektiği konusundaki bilginin de çok hakikat olmadığını söyledi. “Sıvı alımında su en uygun seçenek olmakla birlikte alınan öbür sıvılar da günlük ölçüye dahil edilmelidir” diyen Doç. Dr. Alkan, “Taş düşüren bir kişi günlük 3 litre sıvı almalıdır. Bu ölçüye kahve, limonata, meyve suları, süt üzere içilen öteki içecekler eklenmelidir. Fakat çay, yüksek oksalat içerdiğinden çok tüketilmesi önerilmez, sütle karıştırılarak bu tesir azaltılabilir. Meyve sularını (elma ya da greyfurt) da içerdikleri fruktoz sebebiyle kısıtlı tüketmek daha uygun olacaktır” diye konuştu.
TAŞ HASTALARI GÜNLÜK VİTAMİN C ÖLÇÜSÜNÜ KISITLAMALIDIR.
DOĞRUSU: Günlük önerilen C vitamini ölçüsünün bayanlar için 75 mg, erkekler için ise 90 mg olduğunu hatırlatan Doç. Dr. İlter Alkan, bu bilginin doğrusunu şöyle açıkladı: “Bu ölçülerde sorun yoktur. Fakat çok ölçüde alınan C vitamini (1000 mg/gün üstü) taş riskini artırabilir. Yeniden oksalat taşı düşürenler yüksek ölçüde C vitamini içeren (1000 mg/gün) vitamin desteklerinden kaçınmalıdır.”
“ET YEMEK BÖBREK TAŞINA NEDEN OLUR!”
DOĞRUSU: Et yemenin böbrek taşına neden olduğuna dair bilginin de çok hakikat olmadığını hatırlatan Doç. Dr. İlter Alkan, fazla et (hayvansal protein) tüketmenin riski artırıcı bir öge olabildiğini belirterek, “Günlük önerilen protein ölçüsü kilo başına 0.8-1 gr’dır. Olağan ölçülerde alınan protein (hayvansal kaynaklı bile olsa) taş riskini artırmamaktadır. Lakin çok alınan (günlük 2 gr/kg ve üstü) taş oluşma riskini artırabilir” diye konuştu.
“SEBZE VE MEYVELER YÜKSEK OKSALAT İÇERDİĞİNDEN TAŞ OLUŞUMUNA NEDEN OLUR!”
DOĞRUSU: Her meyve ve zerzevatın yüksek oksalat içeriğine sahip olmadığını, hatta zerzevat ve meyve tüketiminin taş oluşumunu azaltan mineralleri içermesi ve lif içeriği nedeniyle taş oluşumu riskini azaltabileceğini söyleyen Doç. Dr. İlter Alkan bu bilginin de gerçek olmadığına işaret etti. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Alkan kelamlarına şöyle devam etti: “Bu nedenle istikrarlı beslenme ve zerzevat ve meyvenin bol tüketilmesi böbrek taşını engellemede kıymetli rol oynamaktadır. Taş düşüren hastalar servis başına 80 mg dan az oksalat içeren zerzevat ve meyveleri tercih etmelidir. Ispanak, lahana, fındık, badem, çikolata yüksek oksalat içermektedir. Bu yiyeceklerin süt ile alınması (bağırsaklardan oksalat emilimini azaltacağından) önerilmektedir.”
“BÖBREK TAŞIMI İLAÇ YA DA BİRTAKIM DOĞAL DESTEKLER İLE ERİTEBİLİRİM!”
DOĞRUSU: Bu bilgi nedeniyle böbrek taşı hastalarının farklı tahlil yollarını arayışlarına girebildiğini bunun da istenmeyen sonuçlara neden olabildiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. İlter Alkan mevzuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Taşların çoğunluğunu oluşturan (75-80) kalsiyum taşları ve başka içerikli taşlar için, ilaç tedavisi ile eritilmesi mümkün değildir. Lakin ürik asit taşlarında uygulanan ilaç tedavileri ile taşları eritmek mümkün olabilmektedir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
