Çocuğun mahremiyetine itina gösterilmeli
Çocukların cinsel kimlik hissinin birinci 4 yılda yerleştiğini belirten uzmanlar, ebeveynlere kıymetli tavsiyelerde bulunuyor. Çocukların çoğunlukla 2-3 yaş civarında kız-erkek ayrımını anladıklarını belirten uzmanlar, cinsel kimlik gelişiminde gerçek davranışların kıymetini vurguladı. Cinsel eğitimin doğumdan itibaren başladığını belirten uzmanlar, çocuğun cinsiyetine uygun davranılması ve mahremiyetine itina gösterilmesi gerektiğini belirtiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Kısmı Öğretim Vazifelisi Merve Yüksel ve Araştırma Vazifelisi Pınar Demir Asma, çocuklarda cinsel kimlik gelişimine ait değerlendirmede bulundu.
Uygun biyolojik gelişim de gerekli
Öğretim Vazifelisi Merve Yüksel, çocukların cinsel kimlik hissinin birinci 4 yılında yerleştiğini belirterek “Çocuklar çoğunlukla 2-3 yaş civarında kız-erkek ayrılığını anlarlar. Birebir vakitte kendilerinin de kız yahut erkek olduklarını anlarlar. Bu yaşlarda soru ve davranışlarıyla cinsel hususlara ilgilerini belirli ederler. Uygun bir cinsel kimlik gelişebilmesi için öncelikle uygun bir biyolojik gelişim gereklidir. Çocukların cinsiyet organlarının olağan yapısal özellikler göstermesi, hormonlarının da cinsiyetlerine uygun biçimde salgılanması uygundur. Çocukların yapılarında var olan cinsel donanımları doğrultusundaki gelişimleri kendi cinsine uygun olarak desteklenirse, kız ya da erkek kimliği sağlıklı olarak gelişecektir.” dedi.
Cinsel kimlik gelişiminde yanlışsız davranışlar önemli
Öğretim Vazifelisi Merve Yüksel, çocukların cinsel kimlik gelişiminde anne ve babanın dikkat etmesi gereken hususları da şöyle sıraladı:
- Cinsel eğitim doğumla başlamalıdır. Birinci aylardan başlayarak bebeğin cinsiyetine uygun davranılmaya ihtimam gösterilmelidir. Mahremiyetine bilhassa hürmet gösterilmelidir.
- Çocuğun merakını gereksiz yere kamçılayacak davranışlardan kaçınılmalıdır. Örneğin; çıplak dolaşmak, anne babanın cinsel bağına şahit olmak üzere.
- 1.5 – 3 yaş yaş çocuğun genital bölgelerine ailenin verdiği dikkat ve ehemmiyet, çocukta yasak ve utanma hislerine yol açabilir. Cinsel oyun ve soruların aile tarafından ödüllendirilmesi ya da cezalandırılması uygun değildir.
Erkek çocuk özdeşim yapma imkanına sahip olmalıdır
- 3-5 yaş aralığında bilhassa uygun özdeşim modellerinin bulunup bulunmaması kıymetlidir. Erkek çocuk, baba ya da baba yerine geçen bir erkek ile özdeşim yapma imkanı bulmalıdır. Baba modelinin cinsel kimliğinin de yeterlice oturmuş, olgunlaşmış olması değerlidir. Silik, pasif, kendine inançsız ya da abartılı bir erkeklik anlayışı içinde olan, kabadayı, çok sert vb. özellikler gösteren bir baba bu gelişimi olumsuz etkileyecektir.
Kız çocukları için de özdeşim kurma çok önemli
- Aynı formda kız çocuğu için de geçerli olan anne ya da anne yerine geçen bir model ile özdeşim kurmasıdır. Sert, otoriter olan erkeksi özellikler gösteren ya da çok ezilmiş, silik bir anne cinsel kimlik gelişimini olumsuz etkileyecektir.
Cinsel kimlik gelişimine ait bilgiler 3-4 yaş civarında verilebilir
Araştırma Vazifelisi Pınar Demir Asma, çocuklaracinsel kimlik gelişimine ait bilgilerin verilmesinin kıymetli olduğunu belirterek “Cinsel kimlik, kişinin bayan yahut erkek olmayla ilgili içsel algısı yahut duygusudur. Çocuğun cinsel kimliği cinselliğin biyolojik, ruhsal, toplumsal ve zihinsel süreçlerin etkileşimi sonrasında oluşur ve gelişir. Bu gelişim hayatın birinci yıllarında oluşmaya başlamaktadır. Çekirdek cinsel kimliğin çocukluğun birinci iki yılında başladığı ama cinsel kimlik hissinin yerleşmesinin 3-4 yaş dolayında olduğu bilinmektedir. Bahisle ilgi bilgiler de bu yaş aralığında yalnızca çocukların sorduğu sorular kapsamında kısa ve öz bir lisanla verilmelidir.” tavsiyesinde bulundu.
2 yaşından sonra sonlar öğretilmelidir
Araştırma Vazifelisi Pınar Demir Asma, anne ve babalara tekliflerini şöyle sıraladı:
“Çocuğun cinsel kimlik gelişimi, ailenin onun cinsel kimliğini kabul etmesiyle başlamaktadır.
Çocuk iki yaşından sonra çocuğun vücudu ve kendi vücudu ortasında ayrım yapabilir (kendi vücudu ve diğerlerinin vücudu hakkındaki sonlar öğretilebilir ).
Çocuklar 3 yaşına geldiklerinde kızlar anneleriyle, erkekler babayla özdeşim kurmaya başlarlar. Örneğin anne babanın kıyafetlerini giyme, erkekler için baba üzere traş olma, annenin ayakkabılarını giyme, annenin makyaj materyallerini kullanma üzere davranışlar görülebilir. Örneğin bu periyotta çocuklar ebeveynleriyle evleneceğini tez edebilir, bu durumda ‘Seni seviyorum, sen de beni seviyorsun biliyorum ancak anne ve babalarla evlenilemez’ üzere bir cevap verilebilir.”
Anne ve babalar bu tavsiyelere kulak verin
Cinsel kimlik gelişimine ait bilgilerin nasıl ve ne halde verildiğinin de ehemmiyetine işaret eden Araştırma Vazifelisi Pınar Demir Asma, şunları söyledi:
- Bilgiler kolay bir formda aktarılmalı,
- Sade ve net bir lisan kullanılmalı,
- Konuyla ait kitaplardan okunmalı,
- Somut örneklerden faydalanılmalı, örneğin çizimler, bebekler, oyuncaklar, kuklalar,
- Çocuğa yalnızca gereksinimi olan bilgiler verilmeli, sorduğu sorular yanıtlanmalı,
- Çocuğun cinsel kimlikle ilgili neyi, ne kadar öğrenmek istediği belirlenmeli,
- Çocuk tanınmalı ve gelişim devirlerine uygun bilgi verilmeli,
- Yetişkinlerin bu bilgileri çocuk lisanıyla vermesi kıymetli,
- Doğru sözler seçilmelidir,
- Cinsel kimlik eğitimi, pahalar doğrultusunda kesinlikle verilmesi
- Bedenin özel ve şahsa ilişkin olduğu bilgisini vermeli, bu durumu ebeveynler de davranışlarla göstermeli,
- Cinsel kimliğe dair bilgiler en güvendiği ve en hakikat kişi olan aileden edinilmeli,
- Cinsel kimliğe hürmet öğretilmeli,
- Yetişkinler de bilmediği bahislerle ilgili araştırma yapmalı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
