Tıp lisanında ‘lenfadenopati’ olarak isimlendirilen lenf bezi büyümeleri çabucak her çocuğun karşılaştığı bir sorun. Bedenin savunma düzeneklerinde kıymetli fonksiyonlar üstlenen lenf bezlerinin büyümelerine ise pek çok etken neden olabiliyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Aziz Polat, lenf bezlerinin çocukluk çağında çoklukla üst teneffüs yolu enfeksiyonu nedeniyle büyüdüğünü belirterek, “Ancak büyüyen bezeler kolay ve süreksiz hastalıkların bulgusu olabildiği üzere, lösemi ve lenfoma üzere makûs huylu ve süratle ilerleyen çocukluk çağı kanserine de işaret edebiliyor. Bu nedenle çocuklarda büyüyen lenf bezlerinde kesinlikle tabibe başvurulmalıdır.” diyor.
Temel misyonu enfeksiyonla savaşmak!
Vücudumuzun pek çok yerinde lenf bezleri bulunuyor. Çocuklarda lenfatik sistem 10 yaşına kadar gelişimini sürdürüyor ve erişkinlere nazaran daha etkin çalışıyor. Lenf bezleri en sık baş-boyun bölgesinde olmak üzere; ensede, kulak önü ve ardında, çene altında, koltuk altlarında, dirsekte, göğüs boşluğunda, karın içinde, kasıklarda ve diz ardında yer alıyorlar. Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Aziz Polat, lenf bezlerinde bol ölçüde lenfosit denilen bağışıklık hücrelerinin yer aldığına işaret ederek, “Kemik iliğinde bulunan kök hücreler tarafından üretilen bu lenfositler, bedene girmiş olan bakteri ile virüsleri, tümör hücrelerini ve yabancı hususları yakalayarak yok etmek, bir diğer deyişle bedenimizde oluşan enfeksiyon ve kansere karşı savaşmak üzere son derece değerli bir fonksiyona sahipler.” diyor.
Pek çok nedeni var
Lenf bezleri olağanda fazla büyük olmasa da birtakım durumlarda bariz hale gelebiliyor. En sık üst teneffüs yolu enfeksiyonu olmak üzere pek çok etken lenf bezlerinin büyümelerine yol açabiliyor. Prof. Dr. Aziz Polat,çocuklarda lenf bezi büyümesine sebep olan etkenleri şöyle sıralıyor:
- Bademcik, farenjit, nezle, grip, otit ve sinüzit üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonları
- Diş ve dişeti iltihapları
- Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, 5. ve 6.hastalık üzere çocukluk çağı hastalıkları
- Bakteri ve virüslerın sebep olduğu kızıl, brusella, kedi tırmığı hastalığı, CMV (sitomegali virus), EBV (Ebstein Barr virus)
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Lenf bezlerinin iltihabı
- Lösemi ve lenfoma üzere hematolojik kanserler
Ne vakit tehlikeli?
Aşağıda yer alan belirtiler lösemi ve lenfomanın habercisi olabiliyor. Bu yakınmalarda vakit kaybetmeden tabibe başvurmanız yaşamsal kıymet taşıyor.
- Enfeksiyon geçtikten sonra 6-8 hafta içinde küçülmeyen bezeler
- Enfeksiyon bulgusu olmadan giderek büyüyen bezeler
- Ağrısız, lastik kıvamında yahut sert olup yapışık olan bezeler
- Köprücük kemiği üzerinde beliren bezeler
- Birkaç bezenin birleşerek büyümüş olmaları
- Göğüs boşluğunda yahut karın içinde olan büyümüş bezeler
- Bezelere ateş, kilo kaybı, gece terlemesi, iştahsızlık üzere semptomların eşlik etmesi
Tedavi bahtı yüzde 90’lara yükseliyor
Lösemi ve lenfoma çocuklarda en sık görülen kanser tiplerini oluşturuyor. O denli ki ülkemizde her yıl yaklaşık 3 bin 500 çocuğa kanser tanısı konuyor. Bu çocukların yüzde 30-35’ini lösemi, yüzde 20’sini de lenfoma hastaları oluşturuyor. Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Aziz Polat, lösemi ve lenfomada erken teşhisin son derece kıymetli olduğuna dikkat çekerek, “Bu kanserler ne kadar erken teşhis edilirse tedavi bahtı da o kadar yüksek oluyor. Bilhassa son yıllarda çıkan yeni ilaçlarla tedavide kıymetli gelişmeler sağlanıyor. Örneğin yan tesirleri daha az olan ve gayeye yönelik olup kanserli hücreleri yok eden ilaçlar kullanılıyor. Tıp dünyasında atılan bu cins değerli adımlar sayesinde tedavi talihi hastalığın tipi ve yaygınlığına nazaran yüzde 80-90’lara kadar yükselebiliyor.” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
