Her 10 bayandan birinin hastalığı!
Bu hastalığın tespiti 10 yılı bulabiliyor!
ENDOMETRİOZİS HAKKINDA
BİLİNMESİ GEREKEN 6 KIYMETLİ NOKTA!
Ülkemizde yaklaşık 2 milyon bayanda görülen endometriozis hastalığı günümüzde giderek yaygınlaşıyor. Toplumsal farkındalık yetersiz olduğundan kadınsal hastalıklarda tabibe başvurmak yerine çoğunlukla internetten ya da arkadaşlardan bilgi edinilmesine, son iki yıldır devam eden Covid-19 pandemisi sürecinde hastaneye gitme kaygısı de eklenince hastalık daha da ileri düzeye ulaşabiliyor. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Kısmı Lideri ve Acıbadem Maslak Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, Mart ayı Endometriozis Farkındalık ayı kapsamında yaptığı açıklamada, üreme çağındaki her 10 bayandan birinin kapısını çalan endometriozis hastalığı hakkında bilinmesi gereken 6 kıymetli noktayı anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Bu sinyallere dikkat!
Rahmin iç duvarını döşeyen dokunun rahim dışında bulunması olarak tanımlanan endometriozis, birtakım hastalarda hiçbir belirti vermeden sinsice ilerlerken; birçok hastada ise kronik karın ağrısı başta olmak üzere, bilhassa adet periyodunda şiddetli ağrı ve çok kanamaya, ağrılı ilgiye neden oluyor. Endometriozis bağırsakları etkilemişse; ağrılı dışkılama, mesaneyi etkilemişse kanlı idrar ve yanma şikayeti görülüyor. Üreme organlarında meydana getirdiği hasarlar ise kısırlığa yol açabiliyor.
Başka hastalıklarla karışabiliyor!
Halk ortasında ‘çikolata kisti’ olarak bilinen endometriozis pek çok hastalıkla benzeri şikayetlere yol açabildiği için, hastalar çoğunlukla bu ağrıların endometriozisten kaynaklandığını bilmiyor ve farklı branşlarda bir çok doktora başvurarak vakit kaybedebiliyor. Örneğin; toplumda çok sık görülen bel ve sırt ağrıları, daima yorgunluk, karın ağrısı, karında şişkinlik ve gaz üzere problemler endometriozisten kaynaklanabiliyor.
Anne olmayı engelleyebiliyor!
Endometriozisin kısırlığa neden olduğu hala tartışılan bir husus. Prof. Dr. Mete Güngör “Her endometriozis hastalığı kısırlığa yol açmaz. Birtakım hastalar bizatihi hamile kalabiliyor ancak endometriozis odakları bilhassa tüplerde, yumurtalıklarda tıkanıklıklar ve yapışıklıklara yol açarak kısırlığa neden olabiliyor. Ayrıyeten endometriozis odaklarından salgılanan birtakım hususlar de yumurta ve spermin döllenmesine yahut rahim içerisine yerleşmesine mahzur olabiliyor. Yapılan çalışmalarda ‘çocuğum olmuyor’ diyerek tabibe başvuran bayanlarda yüzde 15-55 oranında endimetriozis olduğu tespit edilmiştir” diyor.
Tedavisi teşhisinden daha kolay!
Endometriozis bayanlarda miyomlardan sonra en sık görülen güzel huylu bir hastalık olmasına rağmen çoğunlukla bu türlü bir hastalığın varlığı bilinmediğinden birçok bayan regl ağrılarının olağan bir durum olduğunu ve bununla yaşamak zorunda olduğunu düşünüyor. Yol açtığı şikayetler sıklıkla öbür hastalıklarla da karıştığından tanısı 10 yılı bulabiliyor. Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör “Genç kızlarda da görülen endometriozis yıllarca teşhis konulamadığından çoğunlukla ilerlemiş durumda karşımıza çıktığı için tedavisi daha kompleks bir hale gelebiliyor. Endometriozisin tedavisi; hastalığın düzeyine, semptomlara ve hastanın çocuk sahibi olmak isteyip istemediğine nazaran değişebiliyor. İlaç tedavisi, ameliyat ya da her iki yolla birden tedavi edilebiliyor” diyor.
Kansere neden olabiliyor!
Yapılan bilimsel çalışmalar; Yumurtalık (Over) kanserinin, endometriozisi olan hastalarda daha sık görüldüğünü ortaya koyuyor. Prof. Dr. Mete Güngör “Her endometriozis kistini ameliyat etmiyoruz. Hastanın şikayeti yoksa, kist 5 cm’den küçükse ve hasta genç ise bu kistleri bir mühlet takip edebiliriz. Zira bu hastalık yüzde 10-30 oranında tekrarlayabilir. Bu nedenle ameliyat edeceksek değerli bir nedenimiz olmalıdır” derken, ameliyat gerektiren durumları ise şöyle açıklıyor: “Şiddetli ağrı, tedaviye karşın hamile kalamamak ve kanser açısından kuşkulu imaj durumunda ameliyat gerekir. Bilhassa 40-50 yaş ortasında ortaya çıkan endometriozis kistleri kanserin habercisi olabildiğinden ameliyat edilerek patolojik incelemelesi yapılmalıdır.”
Bu etkenler endometriozis riskini artırıyor!
Prof. Dr. Mete Güngör, hastalık riskinin ailesinde endometriozis olanlarda başkalarına nazaran 6 kat daha fazla görüldüğünü vurgulayarak, öbür risk ögelerini şöyle sıralıyor: “İlk adet kanamasının 11 yaşından evvel olması, 27 günden kısa aralıklarla adet olmak, adetin 7 günden uzun sürmesi, hiç hamile kalmamış ve doğurmamış olmak, yüksek seviyede östrojene maruz kalmak, olağan adet döngüsünü engelleyen yapısal anomalilerin varlığı, yakın akrabalarda görülmesi, sıhhatsiz beslenme, bilhassa et yüklü, zerzevattan mahrum ve yağlı beslenme, çok kafein tüketimi endometriozis için öbür risk faktörleri olarak kabul edilmektedir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
