Başmüzakereci Ali Bakıri,, ABD ile tutuklu takasına ait, eski ismi Twitter olan X toplumsal medya platformu hesabından yaptığı paylaşımda, “Amerika’nın birkaç yıldır hukuksuz bir formda el koyduğu milyarlarca dolarlık İran varlığının hür bırakılması süreci başladı.” tabirinde bulundu.
İki ülkenin karşılıklı tutukluları özgür bırakacağına işaret eden Bakıri, “İran, Amerika’nın yükümlülüklerine bağlı kalması için gerekli garantiyi aldı. Amerika’da yasadışı bir biçimde alıkonulan çok sayıda İranlının hür bırakılması bu kapsamdadır.” bilgisini verdi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Sözcüsü Adrienne Watson, bahse ait yaptığı yazılı açıklamada, İran’ın haksız yere tutukladığını argüman ettiği 5 ABD’liyi mahpustan çıkarıp mesken hapsine aldığına dair teyit aldıklarını belirtmişti.
ABD ve İran medyasında yer alan haberlerde, iki ülkenin İran’ın Güney Kore’de dondurulmuş 6 milyar dolarının hür bırakılması karşılığında tutuklu takası yapacağı bilgisi paylaşılmıştı.
İran’ın yarı resmi Tesnim Haber Ajansı da İran’daki 4 ABD vatandaşının özgür bırakılacağını ve buna karşılık ABD’de tutuklu bulunan en az 4 İran vatandaşının tahliye edilerek ülkelerine döneceğini yazmıştı.
“CASUSLUK” TEZİYLE TUTUKLANMIŞTI
İran’a yaptığı bir iş seyahati sırasında 2015’te gözaltına alındığı tabir edilen İran-ABD vatandaşı Siamak Namazi, “düşman bir devletle ilişkileri” nedeniyle suçlanmıştı.
Yine bir iş insanı ve çevreci olduğu kaydedilen İmad Müzik ise 2018’de tutuklanmıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Siamak Namazi, İmad Müzik ve Murad Tahbaz’ın haksız yere tutuklandığını savunuyor.
İRAN DIŞİŞLERİ BAKANI AÇIKLAMA YAPMIŞTI
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, 8 Ağustos’ta ABD ile rastgele bir ön kural olmadan tutuklu takası yapmaya hazır olduklarını söylemişti.
Tutuklu takasına “insani bir mesele” olarak baktıklarını belirten Abdullahiyan, “Sayı kıymetli değil lakin Umman ve Katar aracılığıyla aylardır (İran ve ABD arasında) ileti alışverişi yapılıyor. Biz bu hususta hiçbir ön kaide gözetmiyoruz. Aracı taraflara bu bahiste mutabık kalınan çerçevede esir takası yapacağımızı duyurduk.” demişti.
İKİ ÜLKEDE DE TUTUKLU BEŞERLER VAR
ABD’de kimi İran vatandaşları yaptırımları ihlal etmek suçlamasıyla, İran’da 5 Amerikan vatandaşı casusluk argümanıyla tutuklu bulunuyor.
İki ülke ortasında daha evvel tutuklu takası yapılmış, son olarak İran’da tutuklu eski bir ABD askeri ile ABD’de tutuklu İranlı bir bilim insanı Haziran 2020’de eş vakitli olarak hür bırakılmıştı.
Ekim 2020’de ise tekrar casusluk suçlamasıyla 10 yıl mahpusa mahkum edilen Namazi’nin babası 85 yaşındaki İran-ABD vatandaşı Muhammed Bakır Namazi, “insani nedenlerle” hür bırakılarak ülkeden ayrılmıştı.
İran ve ABD uzun müddettir Umman ve Katar’ın aracılığında tutuklu takası konusunda müzakereler yürütüyordu. (AA)
