Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) tarafından yapılan açıklamaya nazaran, Şubat ayında Türkiye’nin özgür bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 4 milyar dolar oldu. 2021 yılı Ocak-Şubat devrine nazaran yüzde 12,4 artış sağladıklarını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, “Eski Sovyet ülkelerinin, refahın artırılması ve yaygınlaştırılması için mevcut ekonomik yapılarını dinamikleştirebilecekleri bir değişim-dönüşüm sürecine girmeleri gerekiyor. Bu ülkelerin muhtaçlık duyduğu dönüşümün en güçlü partnerlerinden birinin Türkiye’nin makine imalat sanayii olduğunu her fırsatta gösteriyoruz. Lakin biz şu anda birinci önceliği barış ve huzur ortamının hâkim olmasına veriyoruz” dedi.
Makine dalı, ihracatını birinci 2 ay sonunda 4 milyar dolara taşıdı. İhracatı ölçü bazında yüzde 8,5 artan dal, KG başı fiyatlarını 6 doların üzerine çekerek bedel bazında yüzde 12,4 artış elde etti. Almanya ve ABD’ye ihracatın birinci sırada geldiği kesim, üçüncü sıradaki İtalya’ya ihracatında yüzde 19,3 artış oranına ulaştı. Ocak-Şubat periyodunda Rusya’ya ihracatı yüzde 55,3 artan makineciler birebir devirde Ukrayna’da da yüzde 40,3 seviyesinde bir artış yakaladı.
“Rusya ve Ukrayna’nın makine ihracatımızdaki hissesi yüzde 5,5”
Rusya ve Ukrayna’nın Türkiye’nin toplam makine ihracatı içinde yüzde 5,5 seviyesinde hissesi olduğunu belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, “Üretim gereçlerinin servis-bakım muhtaçlıklarının yakın bir yerden sağlanması, üretimin güvenliği ve verimliliği bakımından olağanüstü avantajlıdır. Bu sebeple komşularımızın, makinelerinin kalitesine ve tedarik garantisine büyük kıymet verdiği bir ülkeyiz. Yakın coğrafyada ticari ve teknolojik ilgiler kurmak bizi ülke hudutlarının ötesine taşıyacak bir adım olduğu için de hem Rusya’yla hem de Ukrayna’yla güçlü iş birlikleri kuruyoruz” dedi.
Sektörün, 2021 sonunda ihracatının 1,2 milyar doları aştığı iki ülkede de kontratlı işleri, iştirakleri, bayilik ağları, tesis müteahhitlikleri ve markalaşmış firmaları olduğuna ve yerelleşmeye kıymet verdiğine dikkat çeken Karavelioğlu şunları tabir etti:
“Rusya-Ukrayna krizinin pandemi kadar derin ve yaygın global tesirleri olabileceğini düşünüyoruz. İki ülke de makine bölümünün muhtaçlık duyduğu nitelikli çelikler ile döküm kesiminin gereksinim duyduğu külçe ve alyaj gereçleri üzere ana ve yardımcı unsurların kıymetli tedarikçilerinden. İki ülkenin birden global üretim ve tedarik ağının dışına çıkması milletlerarası ölçekte birçok dengeyi bozacaktır. Dünyanın farklı coğrafyalarındaki ve krizlerindeki tecrübelerimizle bu süreçten de olabildiğince az etkilenmeye çalışacağız.”
“Eski Sovyet coğrafyası daima gündemimizde oldu”
Eski Sovyet ülkelerinin endüstriyel dönüşümünün ufuktaki bir mevzu olarak uzun vakittir gündemlerinde olduğunu ve bölge ülkeleriyle ilgileri geliştirecek projeleri pandemi öncesinde başlattıklarını söz eden Karavelioğlu şunları söyledi:
“Bu ülkelerin temel ihraç kalemleri hali hazırda doğal kaynaklar, ağır sanayi malları, silah ve tarım eserlerinden oluşuyor. Refahın artırılması ve yaygınlaştırılması içinse, mevcut ekonomik yapılarını dinamikleştirebilecekleri bir değişim-dönüşüm sürecine girmeleri gerekiyor. Genel imalat sanayiinin dönüşümünü sağlayacak büyük çapta bir yatırım atılımı için ticari ve teknik partnerlere muhtaçlıkları olması ise Türkiye’nin önünü açıyor.”
Türkiye’nin Makinecileri’nin, bu ülkelerin gereksinimlerini karşılamak üzere memleketler arası ölçekte farklı görüşmeler yaptığını lakin savaşın bu teşebbüsleri yarıda kestiğini belirten Karavelioğlu şunları söyledi:
“Bu ülkelerin muhtaçlık duydukları dönüşümün en güçlü partnerlerinden birinin Türkiye’nin makine imalat sanayii olduğunu her fırsatta gösteriyoruz. Ama biz şu anda birinci önceliği barış ve huzur ortamının hâkim olmasına veriyoruz. Komşu ülkelerimizdeki savaş, pandemi öncesi başlayan ve pandemi ile birlikte daha büyük belirsizliklere yanlışsız evrilen dünyada riskleri büyütüyor, yatırım iştahını azaltıyor. En değerli ihraç pazarımız olan Avrupa’da ise yeni bölgesel gelişmeleri beraberinde getiriyor.”
“Belirsizliğin fiyatlara yansıması tabiidir”
Petrol, gaz ve ham husus fiyatlarındaki artışlara Ukrayna krizinin de eklenmesinin, sınai üretimde ve tüketimde yeni fiyat artışları getirmesini beklediklerini söz eden Karavelioğlu “Makine teçhizat yatırımlarının son 2 yılda neredeyse 1,5 katına çıktığını düşünürsek, Türkiye iktisadında yaşanılan çift haneli büyümeyi üretim ve ihracat artışının beklenilen sonucu olarak yorumlayabiliriz. Yurt içinde oluşan yüksek talep üzere yurt dışından gelen siparişlerimiz de büyüdüğü için, makine üretimimizde yüzde 40’ları aşan bir artış yakaladık. Üretimdeki süratli artışının yanı sıra ÜFE’mizin de yüzde 65’e ulaşması, firmalarımızın ek işletme sermayesi muhtaçlığını her geçen gün artıyor” dedi.
Etkileri yılbaşından itibaren netleşen güç ve işçi maliyetleri ile Ukrayna krizinin emtia arzı ve fiyatları üzerindeki güçlü etkisi altında makine fiyatlarının kaçınılmaz olarak artacağına işaret eden Karavelioğlu kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu durumun global rekabet gücümüzü olumsuz etkilemesi ve hatta ülkemizde süratli artan makine teçhizat yatırımlarını da akamete uğratması riskine karşı dalımıza özel tahliller geliştirmek zorundayız. Başta Almanya ve İtalya olmak üzere, güçlü makine imalat endüstrisi olan birçok AB ülkesinin, yerli endüstrilerini desteklemek üzere geliştirmekte olduğu özel takviye paketlerinin gerisinde kalmamalıyız. Evet, dünya kuvvetli bir süreçten geçiyor ama kamu-özel dal iş birliğinde bu süreci de başarılı bir imtihan vererek atlatabiliriz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
