Halk ortasında Mevlid-i Şerif olarak anılan Vesiletü’n-Necat’ın muharriri Süleyman Çelebi, vefatının 600. yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen aktiflikle Bosna Hersek’in başşehri Saraybosna’da anıldı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un teklifi, Memleketler arası Türk Kültürü Teşkilatı’nın 38. Devir Daimi Kurulu kararıyla 2022’nin ‘Süleyman Çelebi’yi anma yılı’ ilan edilmesi nedeniyle ‘Bursa 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti’ aktiflikleri çerçevesinde düzenlenen anma programının birincisi, Başçarşı Gazi Hüsrev Beyefendi Camii’nde gerçekleştirildi. Boşnak ve Türk edebiyatının temel taşlarından Mevlid-i Şerif’in müellifi ve Ulucami’nin birinci imamı olan Süleyman Çelebi, Saraybosna’daki Gazi Hüsrev Beyefendi Camii’nde öğlen namazının akabinde dualarla yad edildi.
Gönülleri fetheden şair: Süleyman Çelebi
Gazi Hüsrev Beyefendi Camii’ndeki mevlitte Bursalı mevlithanlar Orhan Camii İmam Hatibi Orhan Demirarslan ile Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Kolu Kur’an-ı Kerim Öğretim Vazifelisi Mahmut Şevket Öztürk’e, Bosna Hersek Riyaseti mevlithan grubu eşlik etti. Programa; Türkiye’nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Stari Grad Belediye Lideri İbrahim Hacıbayriç, Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Toplumsal İşler Dairesi Lideri Hüseyin Buran, Kültür AŞ Genel Müdürü ve Bursa 2022 Türk Dünyası Kültür Başşehri Koordinatörü Fetullah Bingül ile çok sayıda kişi katıldı.
2022, Süleyman Çelebi’yi anma yılı
Saraybosna’da bulunan Yunus Emre Enstitüsü’nde de Bursalı mutasavvıf ismine Mevlid-i Şerif ve Süleyman Çelebi’yi anma paneli düzenlendi. Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Uludağ Üniversitesi ve Bursa Vilayet Müftülüğü işbirliğinde gerçekleştirilen panel, Bosnalılardan ağır ilgi gördü. Panele, Saraybosna Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Amina Siljak-Jesenkovic ile tekrar birebir üniversitenin Hoş Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi Prof. Dr.Ćazim Hadžimejlić de katıldı. Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk- İslam Tarihi ve Sanatları Kısmı Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Bilal Kemikli ile Türkiye’nin Saraybosna Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Yunus Keleş’in de konuşmacı olduğu panelde; Mevlid-i Şerif’i 1409’da kaleme alan Bursalı mutasavvıf Süleyman Çelebi tüm taraflarıyla anlatıldı.
300 yıllık el yazması Mevlid-i Şerif
Panelde konuşan Saraybosna Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Amina Siljak-Jesenkovic, bir kurucu metin olan Vesiletü’n-Necat’ın Boşnak edebiyatı üzerindeki tesirini anlattı. Mevlid-i Şerif’in Boşnakça yapılan çevirilerinden bahseden Prof. Dr. Jesenkovic, Boşnak edebiyatının temelinde Bursalı mutasavvıf Süleyman Çelebi’nin kaleme aldığı Mevlid-i Şerif’in olduğunu tabir etti. Saraybosna Üniversitesi Hoş Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi Prof. Dr.Ćazim Hadžimejlić ise Mevlid-i Şerif’in iki ülke halkları ortasındaki ortak kültürün değerli bir kesimi olduğunu söyledi. Mevlid-i Şerif’in Bosna’da daha çok Türkçe okunduğuna dikkat çeken Prof. Dr Hadžimejlić, kendi arşivinde sakladığı ve üzerinde onarım çalışmaları yaptığı Süleyman Çelebi’nin kaleminden tarihi 300 yıl öncesine dayanan el yazması iki mevlid-i şerif nüshasını gösterdi.
Mevlid-i Şerif ile birlikte bölgede Türkçe’nin geliştiğini ve ikame lisan olarak görüldüğünü anlatan Prof. Dr Hadžimejlić, “Bosna’da cami ve tekkelerde mevlit okunduğu üzere, konutlarda de okunur. Okunacak konutta mevlidin davetçileri ise çocuklar olur. Meskenlerde okunan mevlit öncesi hane halkını tatlı bir telaş ve heyecan sarar. Meskenler boyanır, ikramlıklar hazırlanır. Güya bayram havası yaşanır“ diye konuştu.
“Sufi deneyime sahip bir kişi”
Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) İlahiyat Fakültesi, Türk- İslam Tarihi ve Sanatları Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilal Kemikli ise Süleyman Çelebi’nin Bursa’nın yetiştirdiği değerli bedellerden olduğunu söyledi. Çelebi’nin Ulucami imamlığından evvel Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid’in divan imamlığını yaptığını anlatan Kemikli, “Sultana en yakın isimlerden biri, bir bakıma onun dini manada danışmanı olarak nitelendirebiliriz. Divan imamlığından evvel de Yıldırım Bayezid’in çocuklarının, bilhassa Buyruk Süleyman’ın musahibi olduğu zikrediliyor. Bunlardan Süleyman Çelebi’nin, devranında gerekli olan ilmi tahsil ettiğini ve seçkin yere sahip olduğunu anlıyoruz” formunda konuştu.
Saraybosna Din Hizmetleri Müşaviri ve Din İşleri Yüksek Şurası Uzmanı Dr. Yunus Keleş ise Mevlid-i Şerif’in asırlar öncesinden geleceğe ışık tutan kıymetli bir eser olduğunu vurguladı. Mevlid-i Şerif metinlerinde ışık suratından daha süratli bir durumdan bahsedildiğini tabir eden Dr. Keleş, NASA’nın araştırma hususlarından birçoğunun Mevlid-i Şerif metinlerinde yer aldığına dikkat çekti.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
