Son olarak Prof. Dr. Naci Görür’ün Marmara sarsıntısına yönelik, “2030’a kadar olma mümkünlüğü yüzde 64. Bu yüksek bir hudut. 10 bin bina artık topun ağzında. Her bir binayı 4 kat düşünelim 40 bin kat eder. Her bir kata 2 daire koyuyoruz o vakit 80 bin daire eder. Her daireye 4 kişi koy 320 bin insan. O kadar insanın bu sarsıntıda ölme mümkünlüğü olağandışı fazla demektir. En minimumdan aldık, demek ki bu 300 bini sen artık milyon kabul edeceksin” kelamları yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi.
Prof. Dr. Naci Görür
Prof. Dr. Celal Şengör, İstanbul’dan taşınacağını söz ederek, “60-70 bin bina büsbütün çökmese de yıkılacak. Kurtarma çalışmaları için sokaklara girilemeyecek. Kente giren çıkan yolların kıymetli bir kısmı kullanılamaz hale gelecek, ortaya çıkacak kaos ortamında sağ kalanlar da günlerce tahminen haftalarca bloke olacak” dedi.
Prof. Dr. Celal Şengör
ELLERİNDE BİLGİ YOK
Paleosismolog Dr. Ramazan Demirtaş
Paleosismolog Dr. Ramazan Demirtaş, Prof. Dr. Görür ve Prof. Dr. Şengör’ün açıklamalarına reaksiyon gösterdi. Demirtaş’ın açıklaması şöyle; “Devletin kurumu sessiz kalıyor, kalmamalı. Bu tıp açıklamalar, bu halde yapılmaz. Ortada evrak yok, data yok. ‘Ben taşınıyorum’ diyorsunuz lakin geride kalanlara neden kıyamet senaryosu çiziyorsunuz? Bu iki hoca da her kezinde bir yerlere çıkıp, daima kıyamet senaryoları çiziyorlar. Her iki uzman da ellerinde yeni bulgular olmadan yorum yaptı. Sen zenginsin taşınıyorsun, ben ne yapacağım?”
ESKİ GÖRÜŞÜ YANSITIYOR
Prof. Dr. Şerif Barış ise Prof. Dr. Görür’ün lisana getirdiği oranın, eski görüşü yansıttığını belirtti. Barış, “2004’deki datalar 2016’da bir küme bilim insanı tarafından yine ele alındı. 2046’ya kadar 7.3 ve üzeri zelzele riski yüzde 48 olarak belirlendi. İstanbul’da büyük sarsıntının çabucak olacakmış üzere algı yaratılması bir manada çürütülmüş oldu. İstanbul’da muhtemel sarsıntıda 2.5 milyon kişinin mevtle burun buruna geleceği gerçekçi sayılar değil. Hasarın kıyamet senaryosu olarak aktarılması halkta panik ve kaygıya neden olur” dedi.
7 ÜZERİ ZELZELE RİSKİ AZ
Marmara Denizi’ndeki tarihî sarsıntıların tamamının 7 ve üzeri büyüklükte gerçekleşmediğini de kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Barış, “İstanbul’u etkileyecek 7 ve üzeri sarsıntı riski çok yüksek değil lakin bu kelamlardan ‘Hazırlık yapmayın, rahat olun’ manası çıkmamalı. Daima İstanbul’a odaklı konuşulması da üzücü. Toplum kaygı veren kişi yahut bilgileri seviyor olsa da bilim insanlarının yanlışsız bilgileri, gerçek vakitte aktarması gerekir. Yapılan her açıklama insanların ruh dünyasında tesir yaratırken, arsa fiyatlarını düşmesine, sigorta primlerini yükselmesine neden olabiliyor. ”
Üretilen zelzele korkusu toplumu çaresiz bırakıyor
Prof. Dr. Ahmet Ercan
Sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yapan Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Yalova, Bursa, İstanbul, Kocaeli ve etraf vilayetlerde hissedilen 3.3 büyüklüğündeki zelzelesi ve sarsıntıyla ilgili beyanları kıymetlendirdi. Ercan, “Yalova yakınında denizde olan depremcik, 1999 zelzele kırığı üzerinde kıymetsiz bir gerginlik boşalmasıdır. Kuzey Marmara’da beklenen büyük zelzele için bir ihtar değildir” dedi.
KORKU ÜRETİLİYOR
Prof. Dr. Ercan, yer bilimcilerin ürküten açıklamaları için de çarpıcı bir değerlendirmede bulundu. Prof. Dr. Ercan, ferdî medya hesabına, “İstanbul için daima zelzele korkusu üretmek, toplumu çaresiz diken üstünde, çok huzursuz, çaresiz tutuyor” diye yazdı.
Ayasofya sarsıntıya karşı güçlendiriliyor
15 asırlık bir tarihe sahip Ayasofya’da zelzeleye karşı güçlendirmeyle ilgili ikinci onarım evresine geçildi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 31 Temmuz’da düzenlenen ‘2023 Yılı Kıymetlendirme Toplantısı’nda mevzuyu gündeme getirmiş ve Ayasofya’nın yanısıra Galata Kulesi’ndeki onarım çalışmaları yapılacağını aktarmıştı. Oluşturulan bir bilim konseyi tarafından bilhassa statik ile ilgili çalışmaların tamamlanması üzerine zelzeleye karşı güçlendirmeyle ilgili ikinci onarım etabına geçildi.
KAPATILMAYACAK
Ayasofya’da birinci olarak bilim heyetinin teklifleri dahilinde zelzeleye karşı sağlamlaştırılacak. Bu onarım çalışmaları sırasında Ayasofya’yı ziyarete ve ibadete kapatılmayacak. Galata Kulesi’nde 3 yıl evvel çok ayrıntılı bir onarım yapılmıştı. Ama o periyotta ebabil kuşlarının göç devrine denk geldiği için dış cephedeki iskeleyi tamiratı tamamlanamamıştı. Artık tamir yapılamayan bölgeler elden geçirilecek. Gevşemiş olan taşlar güçlendirilerek yerine tekrar sağlam bir biçimde monte edilecek.
