Genellikle saçlarda, yuvarlak alan oluşturan dökülmelerle ortaya çıkan saçkıran, nedeni tam olarak bilinmeyen otoimmün bir hastalık olarak kabul edilse de yüklü olarak gerilime bağlı olarak gelişiyor. Nadiren kronik hastalıklar ve tiroid kaynaklı da olabiliyor. Bilhassa çocuklarda ilkokul ya da anaokula başlama, ebeveyn ayrılığı üzere travma yaratan gerilim durumları da saçkırana yol açabiliyor. Saçkıranın durumuna nazaran tedavi biçimleri de değişebiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Ali İstek Başaran, saçkıran hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Saçkıran otoimmün bir hastalıktır
Saçkıran, saçların fark edilmeyecek formda küçük yamalar halinde dökülmesine neden olan bir durumdur. Fakat bu yamalar daha sonra fark edilebilir hale gelebilir. Alopesi yani saçkıran, sıklıkla öngörülemeyen saç dökülmesine neden olan yaygın bir otoimmün hastalıktır. Saçkıran insanları direkt hasta etmez ve bulaşıcı değildir. Bununla birlikte, duygusal olarak ahenk sağlamak sıkıntı olabilir. Birçok insan için alopesi travmatik bir hastalıktır.
Kaş ve kirpikler de dökülebilir
Saç derisinde ve kimi durumlarda kaş, kirpik, yüzde ve bedenin başka kısımlarında ani saç dökülmesi meydana gelebilir. Ayrıyeten yavaş gelişebilir ve yıllar sonra tekrarlayabilir. Bu durum, alopecia universalis ismi verilen toplam saç dökülmesine neden olabilir ve saçların yine uzamasını önleyebilir. Saçlar uzadığında, saçların tekrar dökülmesi mümkündür. Saç dökülmesi ve tekrar çıkma derecesi şahıstan şahsa değişir.
Nedeni kesin olarak bilinmiyor
Alopesi otoimmün bir durumdur. Bağışıklık sistemi sağlıklı hücreleri yabancı hususlarla karıştırdığında bir otoimmün durum gelişir. Olağanda, bağışıklık sistemi bedeni virüsler ve bakteriler üzere yabancı istilacılara karşı korur. Lakin bir bireyde saçkıran yani alopesi varsa, bağışıklık sistemi kazara saç köklerine saldırır. Saç kökleri, kılların büyüdüğü yapılardır. Foliküller küçülür ve saç üretimini durdurarak saç dökülmesine neden olur. Saçkıranın neden olduğu hala kesin olarak bilinmemektedir. Birkaç tip alopesi areata vardır. Her tip, saç dökülmesinin derecesi ve başka semptomlarla karakterize edilir. Her tipe birbirinden farklı tedavi yolu uygulanır.
Tedavi saçkıranın çeşitlerine nazaran değişebiliyor
Alopesi tedavisinin en yaygın biçimi, bağışıklık sistemini baskılayabilen güçlü anti-inflamatuar ilaçlar olan kortizonların kullanılmasıdır. Bunlar çoğunlukla lokal enjeksiyonlar, topikal merhem uygulaması yahut haplar formundadır. Saçkıran tedavisinde birinci olarak lokal tedavi krem ve losyonları saçkıran gelişen bölgeye uygulanır. Lokal tedavi bazen yarar sağlamayabilir. Farklı çeşitlerde alopesiler vardır. Her alopesi çeşidinde lokal tedavilerden olumlu cevap alınamayabilir.
Sarımsak sürmek âlâ geliyor
Kremlerin yanında, eczanelerde satılan hazır karışımlar uygulanır. Bu uygulamaların kâfi gelmediği yerde saçkıranın çıktığı bölgeye uygulanan iğneler devreye girer. İğne ile kıl köklerine tüm ilacın yüzde 90’ına yakını enjekte edilebilmektedir. Saçkıranda sarımsak sürmek tesirlidir. Burada gaye saçkıranın geliştiği bölgedeki kıl köklerini aktifleştirmektir. Saçkıran gelişen bölgeye çizik atmak, asit ve sarımsak sürmek eskilerden gelen bir yaklaşımdır. O bölgedeki kıl köklerini travma ile etkinleştirdiği için tekrar kılların çıkmasını sağlayabilmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
